Daude de Pradas

Trobador nascut a Pradas de Segur al sègle XIII

( Pradas de Salars )

Canonge de Rodés, jurista de gleisa. Detz poèmas son conservats (un amb la musica). Un poèma sus las vertuds cardinalas e un tractat sus los auzels cassadors.

"... Daude de Pradas si fo de Rozergue d'un borc que a nom Pradas que es pres de la ciutad de Rodez quatre leguas..."

Es mencionat un Daude de Pradas canonge de Magnelone a l'entorn de 1200.

Aicì dejos una tradisida de "VIVRE EN ROUERGUE No 74 - 1991

"ai pas inventat res,es una tradisida maladretcha per balhar travalh als cercaires"

Daude de Pradas es un trobador de primiera : son òbra meritarìa una novèla edicion critiqua completa .

Prepausam aìci qualquas, pistas novèlas.

L'òm s'aduja de la "Vida" provençala per dire qu'era sortit de Pradas de Segur (duèi Pradas de Salars) es del mesme temps que lo trobador Uc Brunenc. L'òm constata que lo nom de Daude de Pradas es signalat dins las arcivas de l'Avairon de 1214 a 1282, un biografa del, A.H.Schutz (1933) concluet un pau vite que era lo misma òme , nascut probaple en 1194, sinon de davant , e mort a l'entorn de 1282. Los romanistas (R.Lafont,1964, 1979, Chr. Rostaing, 1975) lo siègueran a la traça. Se sa longua vida pausa pas problema al delà, convent totara de reprene diversas mentions del e l'òm constata que i a avut en realitat al mens dos Daudé de Pradas. Lo primier, nostre trobador, belèu canonge, debuta en 1214 e seria mòrt davans 1244, se l'òm crèi un acta de donaçion a la Caritat de Creissels que mentiona que es facha "per amor de Deu et ... de la arma de Mestre D.de Pradas".

caricatura facha per Francis Lasseur d'Agen d'Avairon

Un trobador a pas res a veire amb un menestrel trovaire

Tornar al cap de pagina

Lo segond, canonge, probaple de la familha del primier, apareis en 1256. Deveng oficial de Rodès en 1262 et vicari general en 1268 ambe diversas missions en 1275. En 1277, canonge ovrier de la catedrala, testimonia de la pausa de la primiera peira d'aquesta, a de beneficis a Bòsols e a San Jordi de Cambolàs ( es aqui que lo timpan de la catedrala romana de Rodès siet transportat). Los diverses testimoniatges sus aquel òme son de 1282; lo presenton d'una moralitat irreprochapla (oficial), mai òme d'afars e de responsabilitat que trobador galant.

Se l'òm considera que l'òm a afar a un sol personatge, sem obligat d'imaginar, de manièra pus o mens complicada, sa conversion, o son cambiament, causa del tarissament del "trobar" o l'òm i presta un dople comportòment(!),ço que pareis un pau fort dins lo cas present.

Aital se l 'òm vòl tornar prene d'unes eveniment que se trovan dins son òbra, l'òm tòrna a un temps que va pau o mens de 1215 a 1240, que tomba plan ambe lo temps del primier Daude de Pradas :

- Molt de sas obras son dedicadas a sos protecturs, los senhurs de Ròcafuelh, qu'aviam justament la vicomtat de Creissels. Una de las cansons es adreçada als dos fraires de Ròcafuelh , probable Ramond II (atestat de 1215 a 1240) et Arnal (atestat de 1219 a 1241).

Daude mentiona dos trobadors de son temps : Gui d'Ussel ( mort canonge de Brioda e de Montferrant,avans 1225), e Uc Brunenc, de Rodès , mort a l'entorn de 1223, en memoria d'aqueste compauset un "planh".

Ofris son poema suls las Quatras vertuds cardinalas a En Esteves, avesque del Pòg (1220-1231)
I a una curiosa similituda entre la poesia de Daude e la del Roman de Flamenca, qu'es de son temps (a l'entorn de 1230-1250), de mai surprenent que l'autor d'aquesta (Bernardet ?) era tamben plan proche dels Ròcafuelh e del comte de Rodès.
Daude mentiona Salas (Salles Comtaux) coma lòc ont Uc Brunenc envoiava sas cansons, sos verses, sos sirventes
"car lai trametia chanssos et vers

e sirventes

cel cui deu ben plaigner Rodes".

Efectivament es a l'entorn de 1215 que lo comte de Rodès se ten mai que mai a Salas e met defòra los consenhors.

De mai que ça que es mentionat de davans, Daude compauset quinze cansons, una canson pietatosa e un Roman dels auzels cassadors poema didactica suls aucels de cassa, lor adondatge, lor mangilha, lors malautias, et caetera... Daude s'adreiça de d'abort als nobles, que avia afars pròches amb elsses. Al contrari de ça que dis la Vida siet conegut amb succes de son temps : es mentionat dins lo Breviari d'amor (ecritch en 1288) e sas ovras son dins un vingtenat de manuscritchs, d'aquestes : lo famus cansonier R, benlèu un recueilh d'EnricII comte de Rodés (1274-1300). L'òvra del trobador era donc de las classicas. I a dins l'òvra de Daude tres nivels de l'amor. En d'abort la fin'amors ò passion secreta e contemplativa per una donna de naut reng. Puei un amor mai sensual e a la fins un amor carnel. L'òm tòrna trovar dins son òvra tot ça que se reconeis dins la poesia dels trobadors.

# Sorgas : Arcivas departamentalas de Avairon ; òvras de Daude de Pradas ,A.H.Schutz, Poesies de Daudé de Pradas, 1933, 1971 ; A.Stickey, The romance of Daude de Pradas on the Four cardinal virtues...1879 . S.Guida "Jocs poetici alla corte di Enrico II di Rodez" Modena (Italia)

Cap de aquesta pagina

Poëme de Daude ( en òc vielh )

en occitan

Belha m'es la votz autana

del rossinhol em pascor

quan fuelh' es vertz e blanca flor

nays e l'erbet en la sanha

e retendeysson li vergier ;

e ioys auria'm tal mestier

que tot mi reve e'm sana.

Estat ai molta setmana

abrossitz en gran languor

qu'ieu no puesc viure ses amor,

et ylh es mi tant estranha

qu'ie'n trac gran mal en cossirier;

mas be n'ai guizardon entier,

si' l'ioys qu'ieu vuelh, no'm soana.

De luenh pot esser probdana

amor a fin amador;

e aura greu cor trichador

as aquel qui plus guazanha;

qu'ieu ai mai, s'aquesta conquier

de benanans'ab un denier.

que'l soudas ab Carrossana.

Esbahitz cum cauz' aurana

vau, e totz ples de doussour

estau, quan pes de sa valor;

e'n suy de peior companha,

quan, cug sol a un son guerrier,

que aitals pes fai desturbier

e cortezia vilana.

Si'n agues ioya certana,

miels m'agra doussa sabor,

per que'm so'l dezirier melhor,

que s'agues conquista Espanha;

no me'n tenguatz per ufanier,

qu'anc no vitz mais a cavallier

tan de ioy, se m'es humana.

Folha gens falsa trefana,

quar quex si fan trobador,

fan vers a folh entendedor;

tal que no pretz un'assanha,

canton e crida voluntier

yssamen quo'l plus dreiturier,

per que chans assorizana.

Daude de Pradas

M'agrada la votz clara

del rossinhòl al temps de Pasquas

quand lo fuelhum verdeja

e nais las flors blancas

e l'herba del prat azagat

e los cants dins los vergiers

Auria tant de besonh que la joia tòrna e me garis

Estant de longuas setmanas

abrodit a me languir

que pòdi pas viure sens amor,

que m'es devengut tant estranh

que ne sofrissi dins ma pensada;

ma se la joia que vòli tant me regaunha pas

ai d'ela una recompensa (guasardon) completa

Que siague de luenh pòt estre prèp

l'amor al perfièch aimador

e aura pas gaire lo cur trichaire

cap en aquel que lo mait se languis;

aurai mai se la conquerissi

de benanança (benastre) amb un denier (sòu)

que lo sultan de Khorassan.

Vau estre ebausit coma un fat,

e soi tot plen de doçor,

quand pensi a sa valor;

ma soi marrit companh,

quand sufis d'un còp,

pensi a un aire guarrièr,

aital aquelas pensadas desturbelan

e fan la cortezia vilaniá.

Se avia d'ela una jòia certana,

m'agradaria mai sa dolça savor

que fan pus doçes mos dezirs,

que se avia conquist l'Espanha;

me prenes pas per un ufanier (fanfaron),

que n'avetz tant vist de jòia en cavalier,

se m'es humana (en amor carnala)

Fòla gens, falses perfidas,

qual que siague se far trobador,

fan de verses a fòl entendedor;

que valan pas una pometa,

cantan e cridan voluntier

coma los pus dreiturièrs,

fa que lo cant s'aflaquesis.

D'autres poèmas : http://www.trobar.org/troubadours/daude_de_pradas/

cap de aquesta pagina